Bijdrage verkoop Eneco aandelen

Voorzitter.

Laat ik beginnen met het citeren van een VVD wethouder (Raat van Amstelveen). Hij zei over de verkoop van de Eneco aandelen het volgende. “Eneco verkopen aan de hoogste bieder helpt de energietransitie in Nederland niet…. Aandeelhoudende gemeenten kunnen nu nog invloed uitoefenen op Eneco om gezamenlijk de energietransitie te versnellen.”. Hij zei daarbij dat we moeten kiezen voor de duurzame lange termijn in plaats van een eenmalige zak met geld en snel cashen. Ik ben het ditmaal roerend met de VVD eens. Nederland belandt tot nu toe in vrijwel elke Europese vergelijking over duurzame energie steevast in de onderste regionen.

Eneco als duurzame energieproducent

Juist Eneco heeft zich de laatste jaren ontpopt tot één van de groenste energiebedrijven van Nederland (plek 8). Het is onwaarschijnlijk of dit ook was gebeurd als er geen kritische groep aandeelhouders was die Eneco deze koers had opgeduwd. Eneco is als één van de grootste energiebedrijven van Nederland hard nodig om de energieproductie verder te verduurzamen. Eneco weigerde als enige zich te laten opsplitsen en bleef eigendom van de gemeenten. Het bedrijf ontwikkelde zich niet toevallig tot de duurzaamste van de grote drie. Het heeft geen kolen- of kerncentrales en het investeert veel in windparken en zonneparken.

Voor de Partij voor de Dieren is dat de kern van het debat vandaag. Kiezen we eenmalig voor vele miljoenen euro’s of kiezen we voor het publieke belang, de lange termijn en duurzaamheid door de Eneco aandelen te behouden.

Eneco is de duurzaamste van de grote energieleveranciers, doordat er een publieke aandeelhouder is. En het is onwaarschijnlijk dat dit zo blijft als het wordt vermarkt.

Principieel vindt de Partij voor de Dieren dat niet alleen de energienetwerken, maar ook de energieproductie in publieke handen hoort. Het is bij meerdere sectoren gebleken dat het vermarkten van publieke belangen niet leidt tot een betere borging van dit publieke belang, maar dat de macht van geld het overneemt, wat kan leiden tot desastreuze gevolgen, zoals in de zorg. De markt kijkt veelal naar de korte termijn en de meest rendabele koers en heeft niet als hoogste prioriteit het publieke belang en de lange termijn. Het is van groot belang dat een nutsvoorziening als Eneco het belang van mensen en het publieke belang blijft dienen en niet dat van de markt.

Werkgelegenheid

Goed is om ook te wijzen op de brief van CNV waarin ook aanzienlijke zorgen worden geuit over de werkgelegenheid. Er werken in totaal ruim 3000 mensen bij Eneco en ik kan me zo voorstellen dat ook mensen in onze gemeente direct of indirect bij Eneco zijn betrokken.

Overige aandeelhouders

De gemeenteraad van Den Haag heeft inmiddels tegen de verkoop gestemd en ook de gemeenteraad van Delft zal waarschijnlijk tegen de verkoop stemmen. En daar komt bij dat in ieder geval de colleges van B&W van de gemeenten Amstelveen en Ameland, Ferwerderadeel, Dongeradeel en Kollumerland niet willen verkopen.

Wetenschap over de verkoop van Eneco

Spreker op de onlangs gehouden Oostlanddag was hoogleraar duurzaamheid Jan Rotmans. Ook hij vindt dat het publiek aandeelhoudersschap van Eneco juist een hele goede zaak is en zo moet blijven. Eneco geeft overigens zelf in haar paper ook aan dat behoud het beste is.

Voorbeeld van eerdere verkoop

Eerdere verkoop van Nuon en Essent heeft laten zien dat de buitenlandse investeerders zich niet zo veel om de lokale belangen en de lange termijnbelangen van Nederland bekommeren. Zij gaan voor het geld. Deze bedrijven staan nu onderaan de lijst van duurzame energiebedrijven.

Klimaatbeleid

Met het ondertekenen van het Parijse klimaatakkoord staat Nederland voor een grote verduurzamingsopgave en energietransitie.
Deze doelen worden alleen gehaald als de markt en de overheid hier samen in investeren. Het is cruciaal dat we juist de publieke zaak beschermen bij deze transitie en niet het geld laten regeren. De Partij voor de Dieren is om de genoemde redenen tegen de verkoop van de Eneco aandelen en stelt voor om de aandelen Eneco dus te behouden en het jaarlijkse dividend te reserverenvoor realisatie van energieneutraliteit en maatregelen die het Parijse klimaatakkoord ondersteunen. Dank u wel.