Beant­woording monde­linge vragen over ontwerp Bodem­kwa­li­teits­kaart en Nota bodem­beheer

Indiendatum: 7 okt. 2021

Tijdens de gecombineerde beeld- en oordeelvormende vergadering van 7 oktober 2021 heeft de portefeuillehouder de schriftelijk vragen van de Partij voor de Dieren en D66 over ons voorstel inzake de ontwerp Bodemkwaliteitskaart en de Nota bodembeheer mondeling beantwoord. Op verzoek van deze partijen heeft hij toegezegd dat de beantwoording van die vragen ook nog schriftelijk zou worden toegestuurd aan de raad. Tijdens de vergadering zijn enkele gestelde vragen niet beantwoord.

Hieronder treft u de beantwoording van de vragen aan. Beantwoording vragen van Partij van de Dieren:

Vraag 1

Klopt het dat bij grondverzet buiten de genoemde uitzonderingen altijd een onderzoek moet worden gedaan naar de aanwezigheid van vervuilende stoffen als PFOA en PFAS?

Antwoord

Binnen het beheergebied (gemeente Pijnacker-Nootdorp) geldt de grondstromenmatrix (Nota bodembeheer, bijlage 4). Afhankelijk van de locatie van herkomst of locatie van toepassen is vrij grondverzet mogelijk of is een onderzoek nodig. Voorafgaand aan grondverzet dient minimaal historisch onderzoek plaats te vinden zoals omschreven in de Nota bodembeheer, paragraaf 6.1.2 conform de vragenlijst in bijlage 5. Indien sprake is van een lokale (verontreinigings)bron dient bodemonderzoek te worden uitgevoerd. Voor partijen grond afkomstig van buiten het beheergebied is geen sprake van vrij grondverzet en dient een partijkeuring te worden aangeleverd (Nota bodembeheer, paragraaf 4.7).

Vraag 2

De initiatiefnemers van grondverzet moeten de kwaliteit van de grond voor PFAS-verbindingen inzichtelijk maken in te verzetten grond en baggerspecie, die op of in de landbodem of in het oppervlaktewater wordt toegepast. Hoe vaak komt dit voor in onze gemeente?

Antwoord

PFAS-verbindingen zijn in de huidige Bodemkwaliteitskaart en Nota bodembeheer niet meegenomen en dienen altijd te worden onderzocht. In deze geactualiseerde Bodemkwaliteitskaart en Nota bodembeheer zijn de beschikbare onderzoeksresultaten voor PFAS-verbindingen meegenomen, deze leiden niet tot beperkingen voor vrij grondverzet binnen het beheergebied (gemeente Pijnacker-Nootdorp). Indien sprake is van een lokale (verontreinigings)bron dient bodemonderzoek te worden uitgevoerd.

Vraag 3

Met baggeren mag toch niet zomaar de bagger langs de kant van de sloten worden gedumpt? Wanneer mag dit nu wel en wanneer niet? Dat is ons nog niet duidelijk.

Antwoord

Op basis van een waterbodemonderzoek moeten de verwerkingsmogelijkheden van de baggerspecie worden bepaald.

Vraag 4

Hoe vaak wordt er gekeurde grond van buiten de gemeente in onze gemeente geplaatst en waar is dat dan?

Antwoord

Het toepassen van grond moet daaraan voorafgaand via het landelijk meldpunt bodemkwaliteit worden gemeld. De meldingen worden door de Omgevingsdienst Haaglanden namens de gemeente beoordeeld. Het aantal meldingen varieert per jaar. Er wordt geen onderscheid gemaakt voor meldingen van partijen afkomstig van buiten en binnen de gemeente. Een voorbeeld van grond van buiten de Informatienota raad gemeente is bijvoorbeeld ophoogzand.

Vraag 5

Welk effect hebben kassen nu op de bodemkwaliteit. Kan dit wat meer worden toegelicht?

Antwoord

Het gebruik van bestrijdingsmiddelen kan invloed hebben op de bodem. Bij grondverzet is hiervoor aandacht. Dit volgt uit de grondstromenmatrix (Nota bodembeheer, bijlage 4).

Vraag 6

De eerder vastgestelde bodemfunctieklassenkaart is aangepast. Onder ‘wonen’ wordt begrepen: (Toekomstige) Percelen in het buitengebied met de bestemming ‘Wonen’. Hoezo toekomstig in het buitengebied? Waar moeten we dan aan denken?

Antwoord

Dit betreft percelen waarvan bekend is dat deze de gebruiksvorm wonen hebben gekregen, maar op dit moment nog niet (volledig) als wonen in gebruik zijn genomen.

Vraag 7

Waarom zijn de bijgaande locaties uitgesloten van de bodemkwaliteitskaart? Aangewezen gemeentelijke wegen: Langelandseweg, Nieuwkoopseweg, Laakweg, Overgauwseweg, Zuideindseweg, Oude Leedeweg, Wilgenweg, Verlengde Komkommerweg (tussen N470 en Delftsestraatweg) en Zijdeweg? Dat is ons niet geheel duidelijk.

Antwoord

Onverharde wegbermen worden door het gebruik belast met verontreinigende stoffen, zoals omschreven in de Nota bodembeheer, paragraaf 4.2.4. Vrij grondverzet is niet wenselijk en derhalve zijn deze wegen uitgesloten van de Bodemkwaliteitskaart.

Vraag 8

Welke locaties in onze gemeente vallen onder locaties met, of die verdacht zijn voor, een lokale, sterke bodemverontreiniging, inclusief locaties waar vanwege (bedrijfs)activiteiten PFAS-verbindingen in verhoogde gehalten in de bodem kunnen voorkomen (PFAS producerende2 en verwerkende bedrijven3), inzet blusschuim4 en secundaire bronnen5 ) én locaties die verdacht zijn op het diffuus voorkomen van bestrijdingsmiddelen?

Antwoord

Voorafgaand aan grondverzet dient minimaal historisch onderzoek plaats te vinden zoals omschreven in de Nota bodembeheer, paragraaf 6.1.2 conform de vragenlijst in bijlage 5. Uit het historisch onderzoek blijkt of (deel)locaties verdacht zijn voor bodemverontreiniging.

Vraag 9

De bodemlaag dieper dan 1 meter is vooralsnog niet verdacht voor PFAS-verbindingen Waarom niet? Uit onderzoek is nl gebleken dat er dan wel degelijk PFAS aanwezig kan zijn, zelfs tot het grondwaterniveau. Als in de bovengrond geen PFAS wordt aangetoond is dat geen absolute garantie dat in de onderliggende lagen ook geen PFAS aanwezig is. Zeker bij locaties waar grondverzet of ophoging heeft plaatsgevonden is het goed mogelijk dat de ondergrond wel PFAS bevat terwijl dit niet in de bovengrond aanwezig is. Kan dit nader worden uitgelegd?

Antwoord

Op basis PFAS-gegevens in de gemeente nemen de PFAS-concentraties af in de diepere bodemlagen. De gemeten concentraties in de bovengrond (0,0-0,5 m-mv) zijn aangetoond beneden de landelijke normen voor achtergrondwaarden en dus schoon. De gemeten concentraties in de bodemlaag 0,5-1,0 m-mv zijn nog lager dan de gemeten concentraties in de bovengrond. Op basis van bekende PFAS-gegevens in de Informatienota raad gemeente nemen de gehalten aan PFAS-verbindingen af in de diepere bodemlagen. Gezien dit gegeven is het aannemelijk dat de bodemlaag dieper dan 1,0 meter van een vergelijkbare of betere kwaliteit is als de bodemlaag 0,5-1,0 m-mv. Voorafgaand aan grondverzet dient minimaal historisch onderzoek plaats te vinden zoals omschreven in de Nota bodembeheer, paragraaf 6.1.2 conform de vragenlijst in bijlage 5. Locatie specifieke eigenschappen volgen uit het historisch onderzoek.

Vraag 10

Waarom wordt de aanwezigheid van GenX niet meegenomen bij de beoordeling van chemische middelen in de bodem of hebben wij dat verkeerd begrepen?

Antwoord

De advieslijst van Rijkswaterstaat Bodem+ geeft aan dat GenX niet hoeft te worden onderzocht tenzij hier aanleiding voor is. Uit landelijk onderzoek (RIVM) blijkt dat GenX stoffen voorkomen op de plekken waar de GenX technologie wordt gebruikt (bijvoorbeeld door het bedrijf Chemours in Dordrecht). Wel wordt op basis van de Nota bodembeheer, bijlage 5 onder punten 17 en 39 van de vragenlijst navraag gedaan of een locatie verdacht is voor GenX.

Vraag 11

De gemeente stelt dat bij graafwerkzaamheden, het (tijdelijk) opslaan van grond en toepassen van grond aandacht moet worden besteed aan het (eventueel) voor komen van invasieve exoten (flora). Er wordt een voorbeeld gegeven, maar wat zijn nu de voorwaarden, die hierbij gesteld worden en om welke aandacht gaat het dan precies?

Antwoord

De aandacht bestaat uit een visueel terreininspectie voorafgaand aan graafwerkzaamheden en/of het aantreffen van invasieve exoot. Verspreiding moet worden voorkomen. Op basis van de Nota bodembeheer, bijlage 5 onder punt 43 van de vragenlijst wordt navraag naar invasieve soorten gevraagd. In de Nota bodembeheer onder 4.17 wordt beschreven dat, als een invasieve exoot (flora) ter plaatse van graafwerkzaamheden en het tijdelijk opslaan van grond aanwezig is, kunnen mogelijk aanvullende maatregelen worden genomen en moet hierover met de gemeente contact worden opgenomen. Als een invasieve exoot (flora) in de toe te passen grond aanwezig is, of mogelijk aanwezig kan zijn, is het niet toegestaan de grond te gebruiken. De grond moet op een gepaste wijze, waardoor geen verwaaiing van de grond kan plaatsvinden, worden getransporteerd naar een erkende verwerker van invasieve exoten.

Carla van Viegen
Partij voor de Dieren
Pijnacker-Nootdorp